Renklerin İnsan Psikolojisi Üzerindeki Etkileri
Her rengin bir mesajı vardır.
Bu mesajlar kimi zaman evrenseldir.
Bazen de renklerin mesajları kültürlere ve inançlara göre farklılık gösterebilir.
Mesela turuncu renk Hollanda için sadakati temsil eder. Ancak, Orta Doğu’da tehlike, yas ve kaybın simgesidir.
Kırmızı sevgi ve tutkuyu ifade eder ya da bir futbol maçında kırmızı kart cezadır, kırmızı rengin bu anlamı evrenseldir.
Renklerin insan üzerindeki etkileri böylesine güçlü olunca pazarlama, güncel hayat, ticaret, sanayi, sosyal medya gibi alanlarda da bu etkiden sıklıkla yararlanılmaktadır.
Bir çok sosyal medya platformları mavi renklidir.
Mavi renk genellikle sadakat ve istikrar duygusunu uyandırır. Aynı zamanda denizi ve gökyüzünü anımsatır. Bu nedenle, huzur, uyum ve sakinlik duyguları ile bağlantılıdır.
Renklerin psikolojik etkileri hayatın birçok önemli alanında etkilidir. Renklerin insanlar üzerindeki etkisi, taşıdıkları anlamlar ve çağrışımlar din, hayat, yaşam anlamında farklı ve etkilidir.
Renklerin beyin üzerindeki etkileri sadece duygularla sınırlı değildir, aynı zamanda temel düşünme, inanç süreçlerini de etkiler.
Renkler bellek, dikkat ve algı gibi bilişsel psikolojik süreçlere etki edebilir. Mesela, canlı ve kontrastlı renkler, hafızayı güçlendirebilir ve hatırlamayı artırabilir. Renkler aynı zamanda dikkati yönlendirebilir ve belirli bir mesajı veya bilgiyi vurgulamak için kullanılabilir, bir sunumda kullanılan renkler, izleyicilerin dikkatini çekmek ve belirli bir konuya odaklanmalarını sağlamak için kullanılmaktadır.
Renklerin anlamı hayatımızın her köşesine etki ediyor aslında. Araştırmalar renklerin insanların psikolojisini etkilediğini gösteriyor.
Kahverengi bir ceketle iş görüşmesine giderseniz o da karşınızdakine güvensiz bir ifade yansıtmanıza neden oluyor veya sarı giydiğinizde karşınızdakine geçicilik hissi gönderiyorsunuz.
Kırmızı bilindiği gibi gençliği temsil ediyor, gri renkler de resmiyeti çağrıştırıyor.
Renkler insan psikolojisini yakından etkileyen faktörlerdir. Tarih boyunca doğudan batıya her alanda renklerin önemi ve insan psikolojisi üzerine durulmuş, sanatçılar eserlerine renklerin etkilerini göz önüne alarak yaparken kamusal alanlarda da bu etki göz önüne alınarak tasarımlar yapılmıştır.
Yirminci asrın ilk yarılarından itibaren artık ‘Color science / Renk bilimi ‘ denilen bir bilim dalı bile ortaya çıkmıştır. Modern dünyada hızlı bir şekilde yayılan pozitif düşünce merkezleri¸ psikolojik ve ruhsal tedâvi merkezleri¸ psikolojik ve ruhsal tedâvi tekniklerinde renklerin insanlar üzerindeki etkilerinin önemini anlatmakta ve kullanmaktadırlar.
KIRMIZI
Kırmızı tansiyonu yükseltir, iştah açar, kan akışını hızlandırır. O yüzden yemek markalarının logoları kırmızı renktedir.
Gençliğe hitap eden ürünlerde de kırmızı renk kullanılır, nedeni hız ve adrenalindir.
Spor arabalarda da kırmızı renk kullanılır. Kırmızı doğa içinde hemen fark edilebilen bir renktir ancak uzaktan da zor ayırt edilebilir. Bu nedenle Batıda, gökdelenlerin ve yüksek noktalar mavi işaretler kullanılmıştır, ancak Türkiye’de ısrarla gökdelenlerde kırmızı renk kullanılıyor. Halbuki kırmızı renk uzaktan dikkat çekmez. Bu yüzden gece kulüpleri ve barlarda kırmızı renk kullanılır.
Bunun anlamı maalesef Zamanı unutun! Uykusuz Kalın!
İnsanlar kırmızı olan bir yerde zaman kavramını unutuyorlar.
Polis otolarının da lambalarının yarısı kırmızı yarısı mavidir. Bunun nedeni de, kırmızı yakından görülebilir mavi de uzaktan.
Kırmızı rengi tercih edenlerin kişilik analizlerinde, bu kişilerin güç ve iktidara düşkün olduklarını görürüz. Gücüne güvenir, çünkü kırmızı güçtür, iktidardır. Kapasitesi ve gücünü dengeli kullanır. Ayrıca gücünü yetenekleri doğrultusunda kullanmasıyla tanınır. Bu kişiler aktif, atılgan, girişken olup kazanmayı ve elde etmeyi sever. Belirleyici ve yönlendiricidir, iştahlıdır, hırslıdır, duygularını anlatırken tepkiseldir. Liderlik ve önderlik özellikleri toplumca hemen fark edilir. Coşkulu olup bazen abartılardan hoşlanırlar.
YEŞİL
Yeşil renk güven verir. O yüzden banka logolarında genelde yeşil kullanılır.
Batıda otellerin mutfakları yeşille donatılmıştır, çünkü yetenekleri körükler.
Yatak odası için de rahatlatıcı bir renktir, huzur verir.
Yeşil vejeteryanlığı temsil eder, kasaplar bu nedenle yeşil rengi kullanmazlar. Kırmızıyı kullanılırlar. Yeşil doğanın kendisidir Hastaneler de logo ve iç tasarımlarında yeşili tercih eder çünkü rahatlatıcı ve sakinleştiricidir.
Yeşil renk ortamlarda insanların daha az mide ağrısı çektiği tespit edilmiştir.
Sakız paketlerinde ve sebze satılan yerlerde de yeşil en çok tercih edilen renktir.
Renklerin gözdeki bazı sinir hücrelerini kısa süreliğine devre dışı bıraktığı tespit edilmiştir. Yeşil de onlardan biridir. Yeşile uzun süre bakıldığında gözdeki iki hücreyi öldürüyor, başka tarafa baktığınız takdirde kısa süreliğine hiçbir rengi algılayamıyorsunuz. O yüzden yeşil rengin araba göstergelerinde kullanılması tavsiye edilmez. Gece göstergeye baktığınızda kafanızı başta tarafa döndürdüğünüzde kısa süre farklı renkleri algılayamazsınız. Karşıdan gelen farların geçtikten sonra bir süre görmeyle ilgili problem yaşamamızın nedeni de bu konuyla ilgilidir. Bilimsel araştırmaya göre insan gözü mavi ve yeşile uzun süre bakamamaktadır.
Yeşil rengin kullanımı manevi anlamda eski zamanlardan beri çok yaygındır. O¸ gönlü ve gözü dinlendiren bir renktir.
Günümüz psikolojisinde yeşil¸ denge¸ huzur¸ güven ve istikrârı temsil etmektedir.
Kur’ân-ı Kerîm’de de bu renk bolluk ve bereket anlamında ve cennet tasvirlerinde kullanılmaktadır.
İstihâre yaparken beyaz ve yeşil görmek¸ hayra; siyah ve kırmızı görmek de şerre yorulur.
Yeşil rengi tercih edenlerin kişilik analizinde; bu kişilerin kendilerine değer verme duygularının çok fazla olduğu görülür. Doğru bildiğinde ısrarcıdır, fikrinden ödün vermez, doğrucudur, kovalayıcı ve takipçidir. Otoritesi ve inandırıcılığı ile çevresindekileri etkilemeyi başarır.
MAVİ
Bir çok ünlü isim maviyi, okyanusa benzetir, sakin diye belirtmiştir.
Mavinin tansiyonu düşürdüğünü söylenir. Araplar ise mavi taşların, kan akışını yavaşlattığına inanır. Sakinleştirici bir renktir, Batı’da mavinin sakinleştirici etkisinden dolayı intiharları azaltmak için köprü korkuluklarını maviye boyarlar.
Avrupa’da bir ilkokulda, duvarların rengini beyaz ve turuncudan maviye çevirmişler çocukların notlarının yükseldiğini görmüşler. Yaramazlıkları da azalmış.
Mavi özellikle lacivert verimliliği, otoriteyi ve sonsuzluğu ifade eder. Dünyadaki birçok markanın logosu mavi renktir.
Bankaların da logolarında en çok kullandıkları renk yeşil ve mavidir. Mavi ile büyük olduklarını yeşille de güvenilir olduklarını vurgularlar. Yeşil ve mavi sağlamlığı temsil eder.
Mavi yemek yeme isteğini azaltan bir renktir, bu nedenle fast-food zincirlerinde mavi rengi hiçbir şeyde kullanmazlar. Tüm diyet ürünlerinde de mavi renk ve logo kullanırlar. Süt ve süt ürünleri de sağlıklı olduğu için mavi kullanılır.
Mavinin en önemli özelliği çok uzaktan bile fark edilebilmesidir.
Çalışırken akılda kalması gereken notların altını kalın mavi kalemle çizmek okunan şeylerin akılda kalmasını kolaylaştırır. Dünyada neden mavi renkli kalemlerin tercih edildiğini sanırım birçok kimse düşünmemiştir. Mavi kalemle yazılan yazılar hafızada daha çabuk ve kalıcı olarak yer almaktadır. Açık mavi renk ise koyu mavinin tersine rahatlatıcıdır.
Mavi ve beyaz renkler hüzün verirken, açık mavi ve yeşil tonları ile pembe renkler teskin edici ve huzur verici etki gösterirler.
SARI
Sarı geçiciliğin ifadesidir. Aynı zamanda çekiciliği temsil eder. Tüm dünyada taksilerin sarı olmasının nedeni dikkat çeksin ve geçici olduğu bilinsin diye. Araba kiralama şirketlerinin de logoları sarı renktedir. O yüzden dünyada hiçbir banka ambleminde sarı rengi kullanmaz. Sarıyı kullanmak “paranızı yatırdınız ama şimdi unutun” demenin bir yoludur. Ülkemizde sarı rengi logosunda kullanan tek banka hatta belki de dünyada Vakıf’tır.
Sarı geçiciliği ve ölümü hatırlatır.
Sarı renge boyanmış odalarda çocukların daha çok ağladığı ve yetişkinlerin sinirli oldukları belirlenmiştir. İlginç bir bilgi de, hayvanlar sinirlendiklerini göstermek için kırmızı renge değil sarı renge dönüşürler. En az pigmente sahip bir renk olduğu için en çok rastlanan renklerden biridir.
Sarı aynı zaman da geçmiş dönemde önemli zatlara ve düşüncelere bakılınca erkeklerin giyilmesi tavsiye edilmeyen bir renktir.
SİYAH
Siyah hırsı, gücü ve tutkuyu temsil eder. İş görüşmelerinde: “ Şirketimizde işe başladığınızda size araba verecek olsak hangi rengi tercih edersiniz?” diye sorduklarında siyah cevabını verirseniz şirket sizi hırslı ve yükselmeyi isteyen bir elaman diye düşünür.
Bizde ve batıda, siyah matemi simgelerken Japonya’da mutluluğun simgesidir. Fonda siyah renk kullanıldığında karamsarlığı çağrıştırır. Siyah konsantrasyonu en çok getiren renktir.
Asalet’ide temsil eden bir renk olduğu için her yaşta farklı algı ve farkındalık oluşturmaktadır.
TURUNCU
Turuncu, dikkat çeken bir renktir.
Eğer bir ürün veya markada bu rengi tercih ederseniz bu ürün herkes için imajını verirsiniz. İnsanlar Turuncu renkle kaplı alanlara daha rahat girerler. Bulunduğu grubu sayıca çok gösterme gibi bir özelliği de vardır bu rengin, Milli takım futbolcusu Ernst “Bu turuncu formalarla biz sahada rakip takımdan daha fazla görünüyoruz” demişti.
İnsanın içini ısıtan bir renk olduğu için sevimli, samimi bir ortam oluşturmaktadır.
Kişisel anlamda insanın azim ve gayrretini de arttırmaktadır.
PEMBE
Pembe karşı tarafa rahatlık hissi gönderir. Özellikle ödeme yapacağımız kişiler pembe giydikleri takdirde kendimizi daha rahat hissederiz. Bir gruba, çeşitli renklerdeki kurabiye kutularını gösterip “sizce hangisi lezzetli?” diye sorduklarında çoğunluk pembe kutudakilerin lezzetli olduğunu düşünmüş. Bu nedenle çikolata ve kurabiye kutularında pembe-eflatun arası bir renk kullanılır.
Duyguları ifade etme konusun da pembe renk sıklıkla kullanılmaktadır, bazen sevgiyi, bazen dostluğu ,bazen de samimiyeti ifade için kullanılan bir iletişim rengidir.
KAHVERENGİ
Kahverengi, insanın hızlı hareket etmesini sağlıyormuş. Cansas’da yapılan bir araştırmada, sanat müzesinin duvarlarını değiştirilebilir renklerden yapmışlar. Beyaz ve kahverengi arasındaki farkı ortaya koymak için bir süre duvarları beyaz olarak bırakmışlar. Duvarlar beyazken insanlar yavaş hareket etmişler sonra duvarları kahverengi ile değiştirdiklerinde insanların daha hızlı hareket ettiklerini görmüşler.
Bu nedenle fast-food restoranlarının hepsinin sandalyeleri ve masaları kahverengi duvarları iste kahverengi ya da şampanya rengidir, hiç birinin duvarını beyaz göremezsiniz. Anlamı ; Çabuk tüketin! Çabuk gidin!
Çalışanları iş yerinde daha fazla tutmak istiyorsanız bürolarda kahverengi mobilyalar kullanmamalısınız. Kahverengi aynı zamanda teklifsiz, rahat bir renktir.
Karşınızdakinin resmiyetten uzak hissetmesini istiyorsanız, size daha rahat açılmasını istiyorsanız kahverengi giyin.
Batıda kahverengi için toprak rengidir ve diğer insanlar arasında kaybolup gidersiniz deniliyor o nedenle iş görüşmelerinde ve profesyonel toplantılar toprak rengidir ve diğer insanların arasında kaybolup gidersiniz. İş görüşmelerinde, profesyonel toplantılarda sakın kahverengi giymeyin.
Renklerin insan üzerinde hayata dair her alan da, ruhsal, fiziksel, zihinsel, duygusal, dini etkileri farklıdır bunun içinde duygu ve hayatımıza yön verme konusun da doğru tercihler yapmak ve bunu en iyi şekilde şartlara, hayata, dinimize, farklı inanışlara göre iyi anlamak ve ifade ederek göstermek gerekir.
Önemli bir detay size güzel bir jestimiz olsun, illa giyim anlamında değil üzeriniz de bu renkler den bulundurabilirsiniz bunlar enerji anlamın da size, gününüze katkı da bulunacaktır.
Günlerin renklerini yazıyorum ;
PAZARTESİ ; AY GÜNÜ RENGİ, BEYAZ
SALI; MARS RENGİ, KIRMIZI
ÇARŞAMBA; MERKÜR RENGİ, YEŞİL
PERŞEMBE; JÜPİTER RENGİ, SARI
CUMA; VENÜS RENGİ, YEŞİL ve BEYAZ
CUMARTESİ; SATÜRN RENGİ, MAVİ ve KAHVERENGİ
PAZAR; GÜNEŞ GÜNÜ, TURUNCU
Sözün özü ve önemli detay ; kişisel, sosyal, dini, manevi, iş hayatı, toplum hayatınız da, renkleri doğru yer de doğru şekilde kullanmamız gerekir.
Önemli görüşmeler öncesinde, psikolojik, zihinsel ve bedensel anlamda ev dizaynı, yaşam merkezi, aile gelenekleri, kendi mekanınız, iş yerleri tasarlarken renklerin anlamlarına bakmayı unutmayın !
Köşe Yazısı: Fethiye YILDIRIM
News
