Köşe Yazısı: Gülsüm Yağcı GİTMİŞ
AKNE (Sivilce)
Akne(sivilce), cildin orta tabakasında bulunan sebum yani yağ salgılayan kanalların tıkanması, şişmesi ve daha sonra bakterilerle inflame olması sonucu ortaya çıkar. Deride artan yağ salgısı ve gözeneklerin tıkanması sonucu siyah nokta (
komedon) oluşur. Daha sonra bu komedonlar bakteriler ile enfekte olur ve ciltden kabarık kırmızı ve iltihabi şişlikler oluşur. Aşırı büyük olanlar deride iz bırakırlar. Akne(sivilce) deride siyah noktalar, kızarık sivilceler, bazen derin kist ve nodüller, tedavi edilmediğinde de izlerle kendini gösterir. Çoğunlukla ergenlik çağında başlar. Bununla beraber ergenlik çağına has değildir ve yirmili otuzlu yaşlarda da başlayabilir. Kadın ve erkekte eşit sıklıkta görülür. Bazen ergenlik çağından erişkine kadar uzun yıllar devam edebilir.
AKNE TİPLERİ NELERDİR?
Akne Vulgaris, genellikle ergenlerde görülen basit aknelerdir. Daha ziyade yüzde görülürler. Deride siyah noktalar, kızarık sivilceler, bazen derin kist ve nodüller şeklinde görülürler. Erken tedavi ile skar gelişimi çok aza indirilebilir.
Akne Conglabata, şiddetli kist ve apselerle karakterize bir akne türüdür. Daha ziyade gövdede görülür. Polikistik Over hastalığı, aşırı tüylenme ve adet düzensizliği ile beraber olabilir. Akneler derin izler bırakırlar.
Akne Fulminans daha ziyade ergen erkeklerde görülen ateş ve eklem ağrısı ve şiddetli aknelerle karakterize bir hastalıktır.
Akne (Sivilce) Temsili Resmidir.
AKNE TEDAVİSİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR:
· Akne uzun sürelidir, dolayısıyla uzun süre tedavi gerektirir.
· Akne tedavi edilmezse iz kalma riski artar.
· Kişinin evde yüzüyle oynaması, sıkması, kaşıması, iz kalma riskini artırır.
· Akne bir deri hastalığıdır. Tedavisi deri hastalıkları uzmanı hekimin alanına girer.
· İlaç tedavisi kişiye göre değişir. Bu nedenle arkadaştan, komşudan ilaç tavsiyesi almak yanlıştır. Tedavide kullanılan ilaçlar çok çeşitlidir. İlaç seçimini hekim, hastanın yaşına, cinsiyetine, sivilcelerin şiddetine, yaygınlığına göre yapar.. Belirli aralıklarla ilaçların değiştirilerek kullanılması, tüm ilaçlarda belli aralıklarda kontroller gereklidir.
BESLENME AKNE OLUŞUMUNDA ETKİLİ MİDİR?
Geçmiş zamanlarda beslenmenin aknede hiçbir rolünün olmadığını görüşü hâkimdi. Son yıllarda yapılan araştırmalar taze meyve ve sebzeler, yağsız proteinler, sağlıklı yağlar gibi düşük
glisemik indeksli beslenmenin aknede düzelme sağlayabileceğini göstermiştir. Batı tipi (yüksek karbonhidrat ve yağ içeriği) olarak tarif edilen günümüz beslenme alışkanlığı yüksek GI (Glisemik İndeks) içermektedir. Bu durum beslenme sonrası artan kan şekeri insülin seviyesinde hızla artışa dolayısıyla androjen ve
IGF-1 artışına neden olmaktadır. Bu süreç akneyi oluşturan ve artıran etkenler anlamına gelmektedir. Bu nedenle yüksek GI endeksli hazır şekerli gıdalardan kaçınılmalıdır.
Beslenme sırasında
antioksidanlar,
poliansatüre yağlar,
A vitamini,
fiber içeren besinler,
çinko,
balık yağları, yüksek oranda
omega 3 tüketimi ve Akdeniz tipi beslenme alışkanlığı akne tedavisinde yardımcı olacaktır.
AKNE TEDAVİSİ VE KULLANILAN AKNE İLAÇLARI
Doktorunuz, hangi tedavinin sizin için en iyi olduğunu belirlerken yaşınızı, genel sağlık durumunuzu, sivilcenin tipini, seviyesini ve diğer faktörleri dikkate alacaktır.
Akne tedavisi, sivilce izlerini en aza indirmeye ve görünümü iyileştirmeye odaklanır.
Akne tedavisi, cildinize uyguladığınız veya hap şeklinde aldığınız sivilce ilaçlarını içerebilir. Bu sivilce ilaçlarından bazılarının doktorunuz tarafından reçete edilmesi gerekir. Bazı durumlardaki sivilcelere her iki türün kombinasyonu önerilebilir.
Cilde direk uygulanan sivilce ilaçları genellikle sivilceyi tedavi etmek amacıyla reçete edilir. Bunlar sivilce izi için krem, jel, losyon veya çözelti formunda olabilir.
SİVİLCELİ CİLT BAKIMI NASIL OLMALIDIR?
Yüze özel sabunlar veya temizleyici jel solüsyonlarla günde iki defa yıkanmalıdır. Sivilceli cilt leke oluşumuna karşı çok hassastır bu nedenle yağsız güneş kremi kullanılmalıdır. Bu kremler ayrıca cildi nemlendirerek tahrişi önler. Sivilce ilaçlarının yaptığı kuruluk ve tahrişle başa çıkmak için yağsız nemlendiriciler kullanılabilir. Komedonları ve sivilceleri sıkmamak gereklidir. Komedonların temizliği için dermatologlar tarafından kimyasal peeling yapılır ve özel komedon başlıkları ile komedonlar boşaltılır.